Το χωριό Άγιος των Φαράσων

    Τα Φάρασα, υπήρξαν ένα σύμπλεγμα πολλών χωριών στους πρόποδες του Ταύρου και Αντίταυρου. Την περίοδο της ανταλλαγής ο αριθμός των χωριών αυτών ήταν 10, στο εσωτερικό όμως της περιφέρειας αυτής, τα εγκαταλελειμμένα Φαρασιώτικα χωριά, ήταν περισσότερα και η σχέση των Φαρασιωτών με αυτά μέχρι και την ανταλλαγή ήταν άμεση. Γινόταν ανά τους αιώνες, εσωτερική μετανάστευση, χωριά εγκαταλείπονταν και ιδρύονταν νέα. Σήμερα, αναφορά θα γίνει σε ένα από αυτά τα ιστορικά χωριά, στον Άγιο.

Χειρόγραφος χάρτης των Φαράσων του Ιερέα Θεόδωρου Θεοδωρίδη

     Η τοποθεσία Άγιος ή Μανάγιος βρίσκεται 3 ώρες μακριά από το χωριό Βαρασό και στην μέση της απόσταση Βαρασού και Αφσαριού. Η περιοχή είναι επίσης γνωστή όταν εκεί, το 1774 έγινε η ανακάλυψη της Μονής της Θεοτόκου ή αλλιώς η Σαχμούρη Θεοτόκο στην οποία θα γίνει αναφορά παρακάτω. Στο βιβλίο ‘’Τοπωνύμια και λαογραφικά των Φαράσων της Καππαδοκίας’’ ο Ιερέας Θεόδωρος Θεοδωρίδης, ένας σπουδαίος ερευνητής και Φαρασιώτης Πρόσφυγας ο ίδιος, αναφέρει πως οι Φαρασιώτικες οικογένειες του Βαρασού, οι Δζοσέροι ή αλλιώς Γιαγιώτη ή Μανάκοι, οι Δζαρακάδες, οι Θοδόσοι ή Διέντες ή Χατζηδιέντες, οι Τσολασίτσοι και οι Λελέτσοι, είχαν καταγωγή από το χωριό αυτό και πως μέχρι και την ανταλλαγή του 1924, διατηρούσαν εκεί σπίτια και κτήματα.

Η τοποθεσία του χωριού μέσω του δορυφόρου

    Μια όμως από αυτές τις οικογένειες, οι Θεοδόσοι ή Διέντες ( Χατζηδιέντες) θα έκαναν λίγο αργότερα γνωστά τα Φάρασα σε όλο τον κόσμο. Όπως αναφέρεται στο βιβλίο για τον βίο του Αγίου Παϊσίου ‘’Ο Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης’’, ο προπάππους του Αγίου, ονομαζόταν Θεοδόσιος Χατζηδιγενής και όταν υποχρεώθηκε να αλλάξει το επίθετο του, το μετέτρεψε σε Θεοδοσίου. Ο εγγονός του, Πρόδρομος (πατέρας του Αγίου), μετά από τις διάφορες περιπέτειες που είχε ως πρόεδρος του Βαρασού και αφότου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την περιοχή για ένα μικρό διάστημα, βρήκε καταφύγιο μέσω της Αυστριακής πρεσβείας στην Σμύρνη. Όταν πια μπόρεσε να επιστρέψει στον Βαρασό, οι κάτοικοι άρχισαν να τον φωνάζουν Εζνέπη λέξη η οποία παρέμεινε μέχρι και τον ερχομό του στην Ελλάδα όπου καταγράφηκε ως Εζνεπίδης. Σύμφωνα λοιπόν με την συσχέτιση που κάνει ο Φαρασιώτης Αρχιμανδρίτης, Χερουβείμ Τσίνογλου, η οικογένεια Εζνεπίδη και η οικογένεια που αναφέρει ο Θεόδωρος Θεοδωρίδης για τους Διέντες, είναι η ίδια. Άλλωστε δεν καταγράφεται άλλη οικογένεια Φαρασιωτών στην Ελλάδα με το όνομα αυτό. Μένει να μελετηθεί εκτενέστερα το επίθετο Διέντες ή Χατζηδιέντες το οποίο προέρχεται από την λέξη διγενής  και κατά το πόσο έχει σχέση ο θρύλος του Διγενή Ακρίτα με την περιοχή των Φαράσων. Οι πληροφορίες και οι απόψεις που μας αναφέρει ο πατέρας Χερουβείμ, είναι εξαιρετικά σημαντικές, θα αναλυθούν όμως σε επόμενο άρθρο.

Πρόδρομος Εζνεπίδης, πατέρας του Αγίου Παϊσίου

    Για την μονή της Θεοτόκου στο χωριό Άγιος, πληροφορίες αντλούνται από τον Λεβίδη στο βιβλίο του ‘’Αι Μονολιθοίς Μοναί της Καππαδοκίας και Λυκαονίας, 1899’’ . Σύμφωνα με τον ίδιο, στην  περιοχή αυτή η οποία αποκαλείται Σαχμούρ, βρίσκεται η περιώνυμος Μονή της Θεοτόκου η οποία ανακαλύφθηκε σύμφωνα με τις οδηγίες ενός ηλικιωμένου Φαρασιώτη το 1774. Ο Βυζαντινός Ναός ανακαινίσθηκε υπό τον τότε Μητροπολίτη Καισαρείας, Γρηγόριο τον Αθηναίο, ήταν τρισυπόστατος και εικονογραφημένος. Το κέντρο του ναού ήταν αφιερωμένο στην Θεοτόκο και δεξιά και αριστερά αφιερωμένος στους Αρχιστράτηγους και στον Άγιο Βασίλειο. Ο δε Θεόδωρος Θεοδωρίδης μας αναφέρει πως γύρω από την Μονή υπήρχε παλαιό τοίχος και 100 μέτρα παραπέρα υπολείμματα παλαιού κάστρου. Οι Γαλάδες, τα κάστρα δηλαδή, υπήρχαν σε όλη την ακριτική αυτή περιοχή των Φαράσων.

    Ερείπια σπουδαίων Ναών και προγενέστερου πολιτισμού, βρίσκονται σε όλο το εσωτερικό της περιφέρειας των Φαράσων και όπως μας μαρτυρούν οι καταγραφές των Προσφύγων Φαρασιωτών, δεν σταμάτησαν ποτέ να έχουν άμεση επαφή με τους τόπους αυτούς. Υπήρχε τόσο η γνώση για τις περιοχές αυτές όσο και η άμεση χρήση τους, είτε μέσω της γης ( καλλιέργεια παλιών χωραφιών και κτήματα) είτε μέσω της θρησκείας μιας και λειτουργούσαν, έστω και μια φορά τον χρόνο, όλους αυτούς τους παλιούς ναούς και εκκλησίες.

Ανδρέας Κωνσταντινίδης 

   

Τα Φάρασα

    Τα Φάρασα είναι ένα σύμπλεγμα χωριών στην Καππαδοκία, αποτελούμενο την περίοδο της ανταλλαγής από 10 Ρωμέικα χωριά. Ήταν μια περιφέρεια στην οποία γινόταν συνεχόμενα εσωτερική μετανάστευση, ιδρύονταν νέα χωριά και εγκαταλείπονταν άλλα ανά τους αιώνες και μόνο σε μια μικρή απόσταση μεταξύ τους. Το 1924, τα χωριά των Φαράσων αποτελούνταν από τον Βαρασό, το Αφσάρι, το Τσουχούρι, το Ταστσί, την Κίσκα, τον Χοστσά, το Μπέσκαρντας, το Σατί, την Κουρούμζα και το Φκόσι ή Κάρσαντι. Το Ξουρδζάιδι είναι το τελευταίο χωριό το οποίο είχε εγκαταλειφθεί μόλις το 1875 και οι κάτοικοι του εγκαταστάθηκαν στα γύρω χωριά, όπως και το Παχδζαδζούχι την ίδια περίπου περίοδο. Χωριά τα οποία είχαν εγκαταλειφθεί τα παλαιότερα χρόνια ήταν ο Άγιος ή Μανάγιο, Πελεχώρι, Σα πάνω Γιάννα, Σα κάτω Γιάννα, Δερπάνι, Σου Σταυρού, Αε Πρόδρομος το οποίο και κατοικούνταν μέχρι και το 1924 με 5 οικογένειες, Τεμπαρα κ.α. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι στην περιφέρεια των Φαράσων, σημειώνονται και ορισμένα χωριά τα οποία διατηρούσαν συγγενικές σχέσεις με τα υπόλοιπα χωριά των Φαράσων, είχαν όμως αλλαξοπιστήσει περίπου την περίοδο του 1821. Τα χωριά αυτά εκτός των σχέσεων που είχαν με τους υπόλοιπους ρωμιούς, διατηρούσαν τόσο τα ίδια ήθη και έθιμα όσο και την Φαρασιώτικη ελληνική διάλεκτο. Ήταν η Αχγιαβού, η Πάνου Τζαχηρού και η Κάτω Τζαχηρου, οι Τζαβτάρτες και η Παραζυέμη.

Το εντυπωσικό με τα εγκαταλελειμμένα χωριά τα οποία αναφέρθηκαν είναι ότι οι Φαρασιώτες τα επισκέπτονταν συχνά, διατηρούσαν εκεί αμπέλια και χωράφια και λειτουργούσαν τις κατά τα άλλα εγκαταλελειμμένες εκκλησίες. Στην περιφέρεια αυτή των Φαράσων διακρίνονται και πολλά κάστρα τα οποία τοποθετούνται στους παλαιότερους οικισμούς. Στους Γαλάδες ( κάστρα ) συνήθιζαν να κατοικούν οικογένειες Φαρασιώτων οι οποίοι φέρουν μέχρι και σήμερα το ‘’παρατσούκλι’’ Γαλαδότες.

Τα χωριά Φκόσι ( Κάρσαντι ) και Αφσάρι, είναι από τις πρώτες αποικίες του Βαρασού 18ο -19ο αιώνας. Αντίθετα, τα χωριά Τσουχούρι και Σατί, είναι τα τελευταία χωριά που ιδρύθηκαν την δεκαετία του 1860 από κατοίκους του Αφσαριού. Λίγο νωρίτερα είχε προηγηθεί η ίδρυση των υπόλοιπων χωριών όπως το Ταστσί από κατοίκους του χωριού Παχδζαδζούχι. Στην Ελλάδα ήρθαν Πρόσφυγες κάτοικοι οι οποίοι ήταν και οι πρώτοι μετανάστες και ιδρυτές των αποικιών. Αξίζει να σημειωθεί ακόμη ότι τα Φάρασα δεν ανήκαν στην Πύλη ( Σουλτάνο ), αλλά στην διοίκηση της δυναστείας των Κοζάνογλου από το 1512 έως το 1876 όπου και καταλύθηκε η συγκεκριμένη δυναστεία. Έτσι τα Φάρασα την τεράστια αυτή περίοδο κάτω από την δυναστεία των Κοζάνογλου, είχαν μια ουσιαστική ‘’αυτονομία’’

Με τον ερχομό τους στην Ελλάδα, οι Φαρασιώτες εγκαταστάθηκαν σε διάφορα μέρη με επίκεντρο την Μακεδονία. Το μεγαλύτερο μέρος των Φαρασιωτών εγκαταστάθηκε στην Δυτική Μακεδονία ( Κοζάνη και Γρεβενά ), έτσι, στον νομό Κοζάνης, στον Βαθύλακκο εγκαταστάθηκαν 80 οικογένειες, στα Πετρανά 94 οικογένειες και στον Ανθότοπο περίπου 30 οικογένειες, σύνολο 204 Φαρασιώτικες οικογένειες από τις 751 οικογένειες που κατέγραψε το ΚΜΣ. Στον νομό Γρεβενών εγκαταστάθηκαν στα χωριά Φελλί, Δοξαράς, Βατόλακκος και Μυρσίνη. Οι υπόλοιποι Φαρασιώτες εγκαταστάθηκαν στο Μοσχάτο Αττικής, στην Κόνιτσα Ιωαννίνων, στην Αγροσυκιά Πέλλας, στον Μυλότοπο Γιαννιτσών, στο Πλατύ Ημαθίας και σε χωριά της Δράμας. Όλοι οι παραπάνω τόποι διατηρούν μέχρι και σήμερα συγγενικές σχέσεις μεταξύ τους όπως και στην Πατρίδα.

Ο εικονιζόμενος χάρτης δημιουργήθηκε από τον Φαρασιώτη Πρόσφυγα, ερευνητή και λαογράφο των Φαράσων, τον ιερέα Θεόδωρο Θεοδωρίδη. Απεικονίζει τα σημαντικότερα στοιχεία της περιφέρειας των Φαράσων

Ανδρέας Κωνσταντινίδης

Τα Φάρασα το 1821

 

Τα Φάρασα το 1821 

    Η 25η Μαρτίου είναι μια ημερομηνία κατά την οποία ο ελληνισμός, εορτάζει τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, αλλά και την ημέρα έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης. Δύο σπουδαία γεγονότα για το ελληνικό έθνος πόσο μάλλον για τους Φαρασιώτες στην ακριτική περιοχή των Φαράσων που δεν θα έμεναν αμέτοχοι. όπως είναι γνωστό, οι Φαρασιώτες είχαν άμεση σχέση με την Ορθοδοξία, μια σχέση ζωής που τους επηρέαζε ακόμη και στην καθημερινότητα τους. Και φυσικά, το αίσθημα ότι είναι Έλληνες, διαφορετικοί ανάμεσα στους υπολοίπους, ήταν εξίσου έντονο. Δύο γεγονότα λοιπόν τα οποία συνέπεσαν και βρήκαν τους Φαρασιώτες έτοιμους να δώσουν ακόμη και την ζωή τους την ίδια.

    Ένα από τα σπουδαία πρόσωπα των Φαράσων υπήρξε και ο Μητροπολίτης Παϊσιος Β (φώτο 1), ένας πραγματικός αγωνιστής και ιεράρχης που με την ανδρεία του και την σοφία του, βοήθησε όχι μόνο να διατηρηθεί, αλλά και να γιγαντωθεί το αίσθημα των Ελλήνων της Καππαδοκίας. Γεννήθηκε το 1776 στον Βαρασό των Φαράσων, γιος του Αναστασίου Κεπόγλου, το κοσμικό του όνομα ήταν Πέτρος, έλαβε τον σπουδαίο αυτό τίτλο του Μητροπολίτη Καισαρείας, υπερτίμου και εξάρχου πάσης Ανατολής. Η μητρόπολη Καισαρείας είχε καθιερωθεί ως Πρωτόθρονος, δηλαδή πρώτη στον Οικουμενικό Θρόνο και ο εκάστοτε Μητροπολίτης της έφερε τον τίτλο Υπέρτιμος των υπερτίμων και έξαρχος πάσης Ανατολής. Η ηγετική αυτή μορφή λοιπόν, γνώρισε το 1814 σε ταξίδι στην Πόλη, την Φιλική Εταιρεία, την μυστική αυτή οργάνωση που σχηματίστηκε για την προετοιμασία της Επανάστασης του 1821 και την απελευθέρωση των Ελλήνων. 

Φωτογραφία1 Μητροπολίτης Παϊσιος Β

    Δυστυχώς, ότι γεγονότα γινόταν και αφορούσαν μέρος των Ελλήνων, αυτό επηρέαζε όλο τον ελληνισμό από άκρη σε άκρη. Δεν θα μπορούσε λοιπόν η επανάσταση του 1821 να μην επηρεάσει και τους Έλληνες στις ακριτικές περιοχές της Καππαδοκίας και έμμεσα αλλά και άμεσα. Αποτέλεσμα της επανάστασης αυτής, ήταν, να υπάρξουν αντίποινα σε περιοχές όπου άνθιζε το ελληνικό στοιχείο. Σύμφωνα με τον Ιωάννη Καλφόγλου στο βιβλίο του ‘’Η Μονή των Φλαβιανών’’ (φώτο 2),  ένας από στόχους ήταν η σπουδαία Ιερά Μονή στο Ζινζίντερε όπου ήταν και έδρα του Μητροπολίτη. Με την επίθεση και κατάληψη της Μονής έγινε αναγκαστική εκκένωση και ο Ηγούμενος ( Παϊσιος Β ) κατέφυγε στην γενέτειρα του τον Βαρασό για να ζητήσει βοήθεια από τους πάντα ετοιμοπόλεμους άντρες.  Επέστρεψε στην Μονή μετά από 4 μήνες. Σύμφωνα με τις καταγραφές του Φαρασιώτη ερευνητή, ιερέα Θεόδωρο Θεοδωρίδη στο βιβλίο του ''Φαρασιώτικος Ιστορικός διάλογος, τα Φάρασα στην επανάσταση του 1821'' (φώτο 4), το Πάσχα του 21’  έγινε και το ‘’Πάτημα’’ από τους Αγαρηνους.  Από τις προφορικές παραδόσεις των Φαράσων τις οποίες επικαλείται ο συγγραφές, γίνεται γνωστό ότι ο Παϊσιος Β, μετέβη στην γενέτειρα του, τον Βαρασό για να ζητήσει βοήθεια από τους πάντα ετοιμοπόλεμους Φαρασιώτες, ώστε να προστατέψουν το Μοναστήρι. Σύμφωνα με τις ίδιες μαρτυρίες, 70 άντρες εστάλησαν από τον Βαρασό και έδιωξαν τους καταληψίες της Μονής αλλά δέχτηκαν ισχυρά αντίποινα από τον στρατό ο οποίος ‘’πάτησε’’ τον Βαρασό στην διάρκεια των ιερών ημερών του Μεγάλου Πάσχα του 1821. Ο στρατός κατέστρεψε την περιοχή (χωριά, σπίτια, ναούς, κάστρα κτλ ) και σύμφωνα πάντα με τις προφορικές μαρτυρίες, 35 γυναικόπαιδα έπεσαν στο ποτάμι για να παραδώσουν το πνεύμα τους από το να πέσουν στα χέρια των κατακτητών. Αποτέλεσμα των γεγονότων αυτών ήταν οι Φαρασιώτες για να θυμούνται τις μαύρες εκείνες μέρες, να τραγουδάνε το παρακάτω τραγούδι :

Πάτ’σανέ μες οι Γαρανοί τον Πάσκα

Ήφαραν τα μαύρον  τον Έγα Πάσκα 

Χριστός Ανέστη δζούπαμε

Φέτο τον Έγα Πάσκα

 

Μας πάτησαν οι Αγαρινοί το Πάσχα

Μας τα έφεραν μαύρο τ Άγιο μέγα Πάσχα 

Χριστός Ανέστη δεν τραγουδήσαμε

εφέτος το Άγιο μέγα Πάσχα

    Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι στην περιφέρεια των Φαράσων, σημειώνονται και ορισμένα χωριά τα οποία διατηρούσαν συγγενικές σχέσεις με τα υπόλοιπα χωριά των Φαράσων μέχρι και την περίοδο της ανταλλαγής, είχαν όμως αλλαξοπιστήσει περίπου την περίοδο του 1821 υπό τον φόβο. Τα χωριά αυτά εκτός των σχέσεων που είχαν με τους υπόλοιπους ρωμιούς, διατηρούσαν τόσο τα ίδια ήθη και έθιμα όσο και την Φαρασιώτικη ελληνική διάλεκτο. Ήταν η Αχγιαβού, η Πάνου Τζαχηρού και η Κάτω Τζαχηρου, οι Τζαβτάρτες και η Παραζυέμη.

    Για την ιστορία, τα Φάρασα είναι ένα σύμπλεγμα χωριών στην Καππαδοκία (φώτο 3), αποτελούμενο την περίοδο της ανταλλαγής από 10 Ρωμέικα χωριά. Ήταν μια περιφέρεια στην οποία γινόταν συνεχόμενα εσωτερική μετανάστευση, ιδρύονταν νέα χωριά και εγκαταλείπονταν άλλα ανά τους αιώνες και μόνο σε μια μικρή απόσταση μεταξύ τους. Το 1924, τα χωριά των Φαράσων αποτελούνταν από τον Βαρασό, το Αφσάρι, το Τσουχούρι, το Ταστσί, την Κίσκα, τον Χοστσά, το Μπέσκαρντας, το Σατί, την Κουρούμζα και το Φκόσι ή Κάρσαντι. Το Ξουρδζάιδι είναι το τελευταίο χωριό το οποίο είχε εγκαταλειφθεί μόλις το 1875 και οι κάτοικοι του εγκαταστάθηκαν στα γύρω χωριά, όπως και το Παχδζαδζούχι την ίδια περίπου περίοδο. Χωριά τα οποία είχαν εγκαταλειφθεί τα παλαιότερα χρόνια ήταν ο Άγιος ή Μανάγιο, Πελεχώρι, Σα πάνω Γιάννα, Σα κάτω Γιάννα, Δερπάνι, Σου Σταυρού, Αε Πρόδρομος το οποίο και κατοικούνταν μέχρι και το 1924 με 5 οικογένειες, Τεμπαρα κ.α. Το εντυπωσικό με τα εγκαταλελειμμένα χωριά τα οποία αναφέρθηκαν είναι ότι οι Φαρασιώτες τα επισκέπτονταν συχνά, διατηρούσαν εκεί αμπέλια και χωράφια και λειτουργούσαν τις κατά τα άλλα εγκαταλελειμμένες εκκλησίες. Στην περιφέρεια αυτή των Φαράσων διακρίνονται και πολλά κάστρα τα οποία τοποθετούνται στους παλαιότερους οικισμούς. Στους Γαλάδες ( κάστρα ) συνήθιζαν να κατοικούν οικογένειες Φαρασιώτων οι οποίοι φέρουν μέχρι και σήμερα το ‘’παρατσούκλι’’ Γαλαδότες.

    Τα χωριά Φκόσι ( Κάρσαντι ) και Αφσάρι, είναι από τις πρώτες αποικίες του Βαρασού 18ο -19ο αιώνας. Αντίθετα, τα χωριά Τσουχούρι και Σατί, είναι τα τελευταία χωριά που ιδρύθηκαν την δεκαετία του 1860 από κατοίκους του Αφσαριού. Λίγο νωρίτερα είχε προηγηθεί η ίδρυση των υπόλοιπων χωριών όπως το Ταστσί από κατοίκους του χωριού Παχδζαδζούχι. Στην Ελλάδα ήρθαν Πρόσφυγες κάτοικοι οι οποίοι ήταν και οι πρώτοι μετανάστες και ιδρυτές των αποικιών.

    Τέλος, τα Φάρασα δεν ανήκαν στην Πύλη ( Σουλτάνο ), αλλά στην διοίκηση της δυναστείας των Κοζάνογλου από το 1512 έως το 1876 όπου και καταλύθηκε η συγκεκριμένη δυναστεία. Έτσι τα Φάρασα την τεράστια αυτή περίοδο κάτω από την δυναστεία των Κοζάνογλου, είχαν μια ουσιαστική ‘’αυτονομία’’.

Φωτογραφία 2 : Ιωάννης Καλφόγλου ''Η Μονή Φλαβιανών'' 1898

Φωτογραφία 3 : Χάρτης των Φαράσων του Ιερέα Θεόδωρου Θεοδωρίδη

Φωτογραφία 4 : Τα χειρόγραφα του Φαρασιώτη Ιερέα Θεόδωρου Θεοδωρίδη

Τα χειρόγραφα του Φαρασιώτη Ιερέα Θεόδωρου Θεοδωρίδη

Τα ελληνόφωνα χωριά της Καππαδοκίας

 Τα ελληνόφωνα χωριά της Καππαδοκίας με τον ελληνικό πληθυσμό τους σύμφωνα με την καταγραφή του Κ.Μ.Σ. 

α/α	Πόλη -χωριό	Οικογένειες	Άτομα
Περιφέρεια Ακσεραϊ – Γκελβερι
1	Τσελτέκ	104	512
Περιφέρεια Καισάρειας
2	Ιντζεσού	120	345
3	Τσατ	20	148
Περιφέρεια Νεάπολης 4	Ανακού	140	435
5	Αραβισός	384	1.270
6	Δίλα	77	348
7	Μαλακοπή	220	765
8	Σίλατα	164	516
9	Φλοϊτά	541	2.280
Περιφέρεια Νίγδης
10	Τ’ Αξενού το χωριό	22	101
11	Αξός	1.112	3.687
12	Αραβάνι	78	245
13	Γούρδουνος	67	213
14	Μιστί	554	3.036
15	Ούλαγατς	146	398
16	Σήμαντρα	138	490
17	Τελμησός	82	231
18	Τροχός	120	543
19	Τσαρικλί	149	678
20	Φερτέκι	126	430
21	Καρατζάβιραν	20	108
Περιφέρεια Προκοπίου
22	Ποτάμια	87	218
23	Σινασός	243	878
24	Τζάλελα	108	316
Περιφέρεια Φαράσων
25	Βαρασός	204	583
26	Αφσάρι	44	186
27	Φκώσι	53	208
28	Κίσκα	71	314
29	Σατί	47	180
30	Τσουχούρι 83	83	377
Σύνολο		5.324	20.039

Από τα Φάρασα της Καππαδοκίας στον Βαθύλακκο Κοζάνης

Από τα Φάρασα της Καππαδοκίας στον Βαθύλακκο Κοζάνης

     Σύμφωνα με την απογραφή του 1928 στους οικισμούς Βαθύλακκος και Νέα Συγή, καταγράφονται 252 άντρες και 237 γυναίκες, σύνολο 489 άτομα. Στο βιβλίο του κ. Πελαγιδη (Η αποκατάσταση των προσφύγων στην Δυτική Μακεδονία 1923-1930), γίνεται αναφορά σε 159 οικογένειες και 661 άτομα. Αξίζει να σημειωθεί πως το 1930 ( 31-3-1930, ΦΕΚ 94/1930 ) γίνεται η συνένωση του συνοικισμού Νέας Συγής με την κοινότητα Βαθυλάκκου.

     Αρχικά, παρουσιάζονται μόνο τα στοιχεία τα οποία αντλήθηκαν από τον ονομαστικό κατάλογο αγροτών προσφύγων του 1928, μετά από πολυετή προσωπική ενασχόληση στην καταγραφή των Φαρασιωτών του Βαθυλάκκου. Στον κατάλογο αυτό, υπάρχουν καταγεγραμμένοι οι αρχηγοί οικογενειών των προσφύγων. Ο πίνακας ολοκληρώνεται με την καταγραφή της οικογενειακής κατάστασης κάθε πρόσφυγα που αναφέρεται ως αρχηγός οικογένειας στον παρακάτω πίνακα (αριθμός τέκνων, σύζυγοι, κ.α), με στοιχεία τα οποία αντλήθηκαν από μαρτυρίες απογόνων προσφύγων, κοινοτικά στοιχεία, κ.α. 

	Ονοματεπώνυμο	Περιφέρεια
01	Αντωνιάδου Δέσποινα,	Φαράσων
02	Γιοβάνης Θεολόγος,	Φαράσων
03	Γεωργιάδης Αθανάσιος	Φαράσων
04	Γεωργιάδης Αναστάσιος	Φαράσων
05	Ελευθερίου Ιάκωβος	Φαράσων
06	Εκίσογλου Θεοδόσιος	Φαράσων
07	Ευρενιάδης Χ'Βασίλειος	Φαράσων
08	Ευρενιάδης Πρόδρομος	Φαράσων
09	Ευρενιάδου Ευγενία	Φαράσων
10	Καραντώνογλου Μαρία	Φαράσων
11	Καραούγλανίδης Ησαΐας	Φαράσων
12	Καραουτζιάδης Σάββας	Φαράσων
13	Καραογλανίδης Χρήστος	Φαράσων
14	Καρατζάς Χρήστος	Φαράσων
15	Καρατζάς Λάζαρος	Φαράσων
16	Καρατζάς Βασίλειος	Φαράσων
17	Καρατζάς Ελευθέριος	Φαράσων
18	Καρατζάς Ελευθέριος	Φαράσων
19	Καρατζάς Γρηγόριος	Φαράσων
20	Καρατζά Φωτεινή	Φαράσων
21	Καρατζά Μάρθα	Φαράσων
22	Κερτικίδου Ευδοξία	Φαράσων
23	Κιουρτουκίδης Ιορδάνης	Φαράσων
24	Κιρτίκ Πρόδρομος	Φαράσων
25	Κλαβέτσου Τρουφαντά	Φαράσων
26	Κυρτικίδης Ευθύμιος	Φαράσων
27	Κωνσταντινίδης Παπαχρήστος	Φαράσων
28	Κωνσταντινίδης Χρήστος	Φαράσων
29	Κωνσταντινίδης Δημήτριος	Φαράσων
30	Κωνσταντινίδης Στέφανος	Φαράσων
31	Κωνσταντινίδης Παύλος	Φαράσων
32	Κωνσταντινίδης Θεόδωρος	Φαράσων
33	Κωνσταντινίδης Γεώργιος	Φαράσων
34	Κωνσταντινίδης Σταύρος	Φαράσων
35	Κωνσταντινίδου Αναστασία	Φαράσων
36	Κωνσταντινίδου Ελισάβετ	Φαράσων
37	Κωνσταντινίδου Χριστίνα	Φαράσων
38	Νερκίζου Αναστασία	Φαράσων
39	Νερκίζα Κιουλτανέ	Φαράσων
40	Ουραϊλογλου Σοφία	Φαράσων
41	Παπαδόπουλος Χρήστος	Φαράσων
42	Παπαδόπουλος Γεώργιος	Φαράσων
43	Παπαδοπούλου Χριστίνα	Φαράσων
44	Πατσιάκης Ιωάννης	Φαράσων
45	Πατσιάκης Μουράτιος	Φαράσων
46	Πεγλερίδης Συμεών	Καισαρείας
47	Πεγλερίδου Ελισάβετ	Καισαρείας
48	Παπαλεωντιάδης  Χρυσόστομος	Φαράσων
49	Ποτουριάδης Θεόδωρος	Φαράσων
50	Ποτουριάδης Σάββας	Φαράσων
51	Παναγιωτίδης Ελευθέριος	Φαράσων
52	Πατζιάκη Ευγενία	Φαράσων
53	Ποτουριάδου Ελισάβετ	Φαράσων
54	Ποτηριάδης Χ' Πρόδρομος	Φαράσων
55	Προδρόμου Θεόδωρος	Φαράσων
56	Σαββίδης Ανδρέας	Φαράσων
57	Σταυρίδης Ευστάθιος	Φαράσων
58	Συμεωνίδης Παναγιώτης	Φαράσων
59	Σκεντερίδης Ιωάννης	Φαράσων
60	Σκεντερίδου Φεγγού	Φαράσων
61	Ταγλόγλου Σοφία	Φαράσων
62	Τσαμέ Άννα	Φαράσων
63	Τσερέκας Νικόλαος	Φαράσων
64	Τσερέκας Ιορδάνης	Φαράσων
65	Τσερέκας Νικόλαος	Φαράσων
66	Τσερέκα Δέσποινα	Φαράσων
67	Τσίνογλου Βασίλειος	Φαράσων
68	Χ' Κωνσταντινίδου Χριστίνα	Φαράσων
69	Χατζημουράτ Παναγιώτης	Φαράσων
70	Χατζημουράτ Παναγιώτης	Φαράσων
71	Χατζηλαζάρου Κυριακή	Φαράσων
72	Χατζηλαζάρου Λάζαρος	Φαράσων
73	Χατζηπετρίδου Βασιλική	Φαράσων
74	Χατζηστυλιάδης Παύλος	Φαράσων
75	Χατζηστυλιάδης Σάββας	Φαράσων
76	Χατζηστυλιάδου Δήμητρα	Φαράσων

Ανδρέας Κωνσταντινίδης